ESTELA CABEZAS

·60ko hamarkadan, Chileko Estela Cabezas, musikaria eta pedagogoa zena, koloreen bitartez musika ikasteko metodoa asmatu zuen, hau da, soinuak koloreekin batera eta hauen bitartez barneratzen dituzte umeak. Oso metodologia erakargarria eta motibatzailea da haurrentzat, eta partitura ez konbentzionalak irakurtzeko modu erraza.

Metodoaren garapena:
-Hasiera batean, partitura konbentzionalak, kolorez eta laukiz beteriko partitura ez konbentzionaletan bihurtzen ditu.
-Gero, umeak abestiak irakurri eta sortu egiten dituzte. Horrela, koloreen bitartez soinuak, noten iraupena, eta adierazpen grafikoak ezagutu egiten dituzte.
-Gutxinaka, partitura konbentzionalekin hasiko dira.

DO - Urdina
RE - Berdea
MI - Horia
FA- Laranja
SOL- Gorria
LA- Morea
SI- Zuria

BIDEOA (ahots trukaketa)

·Mota honetako bideo dibertigarriekin, ahots trukaketak egin ahal ditugu. Hau da, bideoa ikusi eta abestia ikasiko dute, gero bideoaren musika kendu eta ikasleek izango dira, bideoari ahotsa jarriko dizkiotenak. Bideoari dagokion abestia ez den batekin ere egin daiteke.

·Modu honetan ahotsaren erregistroak eta intonazioak landu ahal dira, baita bolumena abiadura eta ahoskera ere. Klasea bi taldetan banatu dezakegu eta talde bakoitzak abestiaren ahots ezberdin bat egitea, horrela era erraz batean sartuko gara ahots ezberdinak egiten.

·Gorputz adierazpena lantzeko aukera ere eskaintzen du. Jarduera osatzeko, dantza bat prestatu dezakete eta azkenik abestuz eta dantzatuz antzerki moduko bat aurkeztu.
Nahi izan ezkero musika tresnekin lagunen ahotsa lagundu dezakete, eskema erritmikoak edo dena delakoa eginez. Txirularekin jotzeko partitura bat ere prestatu daiteke.

ABESTIAREN LETRA

CRESCENDO HAUR ETA GAZTE ABESBATZA

·"Crescendo" musika heziketako proiektua, Europako Ekialdeko eta Eskandinaviako herrialdetan zein Ameriketako Estatu Batuetan diren ereduetan oinarriturik dago. Han, hain zuzen, pedagogoak haur eta gazte abesbatzak proposatzen dituzte musika heziketarako baliabide moduan. Crescendok, metodo bakoitzetik onena hartuta, bere metodoa sortu du, Euskal Herriko egoera kulturalari egokituz.

Abesbatzaren helburu nagusiak:
-Abestaldeak sortzea eta iraun dezaten ziurtatzea.
-Abesbatzak dinamizatzea. Horretarako, proiektu pedagogikoa emango zaie, eta azpiegiturari eta antolakuntzari dagokienez orientazioa emango zaie.
-Abesbatza musikari lotutako kultura jarduerak sortzea.
-Euskal Herriko kultura eta musika ondarea ezagutaraztea.

Errepertorioa hiru zati nagusi ditu: musika garaikidea; folklorea; eta jazz‑pop musika. Musika mota horiekin garrantzizko bi helburu lortzen dira:
-Abesbatzakideak kalitateko eta egungo musika gertutik ezagutzeko aukera izatea.
-Entzuleekin harremana ezartzea, musikaren dibertsitatea eta ezaugarriak direla medio.

EMILE JAQUES DALCROZE

·1865 eta 1950 urteen artean bizi izandako konposagilea eta pedagogoa zen. Ikasle heldu batzuekin lanean zegoela, hauek erritmoa eramateko zituzten zailtasunak ikusi zituen eta honi aurre egiteko asmoz metodo bat asmatu zuen: Erritmika-dalcroze izenarekin ezaguna. Metodo aktiboa da, umea irakaste-ikaste prozesuaren parte aktiboa da. Gizakiaren garapen erritmiko ona lortzeko, gorputz mugimendua lehendabiziko aspektu bezala hartzen du, azken finean, gorputza orkestra musikala bezala ulertzen du.
Grafia ez konbentzionala lantzen du notak pentagramara eraman baino lehen.

Oinarrizko lehengaiak:
Erritmika
Solfeo
Inprobizazioa

Lan printzipioak:
-Sensorial eta motrizitate experientzia
-Ezagupen intelektuala
-Hezkuntza erritmiko eta musikala

Metodoaren ondorioak:
-Musikaren barruan, natura motriza edo dinamikoa duten aspektuak ez dira entzumenaren bitartez antzematen, beste sentimen batzuekin sentitu beharra dago; ikusmena.
-Entzumenezko musikalitatea osatu gabekoa da. Beste aspektu batzuk, hau da, mobilitatea, musikaren izaera... ere parte hartzen dute.
-Arritmia musikala, arritmia orokor baten ondorioak dira.
-Harmonia musikala lortzeko, barneko harmonia orokor bat landu behar da.

JUSTINE WARD

·1879.urtean EEBB-etan, familia musikazale batean jaioa. 1975.urtean hil egin zen. Piano ikasketak burutu zituen, interpretazioaren bidea utzi eta erdi-aroko eta errenazimenduko musikan murgiltzen da. Metodo bat sortu zuen, musika hezkuntza umeekin lantzeko asmoz. Bere asmoa; umeak kantu liturgiko eta gregorianoaren parte aktibo bai izatea zen. Helburua; kantu klasikoan umea murgiltzea eta hezitzea. Ondo kantatzeari eta ondo afinatzeari garrantzi handia ematen zaio metodologia honetan. Honez gain, lehen irakurketan notak jakitea eta abestea beharrezkoa da. Solfeo errelatiboa eta absolutoa erabiliko ditu metodoan eta baita notazio alfabetikoa.

Beharrezko materiala:
-Musika tresna bat, adibidez; pianoa.
-Diapasoi kromatikoa
-Arbela
-Muralak
-Musika entzuteko aparatua

Abesten den musikaren oinarrizko hiru elementu:
-Ahotsaren kontrola
-Entonazio afinatua
-Erritmo zehatza jarraitzea

JOHN PAYNTER

·1944.urtean jaiotako Britain Handiko konposagile eta filosofoa. Bere metodoa, Ekintza musikala, entzun, esploratu eta sortu behar da, eta beste alde batetik behaketa bat eman behar da. Musika eta beste arteen arteko harremana bultzatzen zuen.

·Hezkuntzaren bidez, musika hartzaileen eta musikaren arteko distantzia murriztu nahi zuen, hurbilpena, hezkuntzaren bidez lortzea nahi zuen. Hezkuntza ideala bezala, arte garaikidea proposatzen du eta isiltasunari garrantzi handia eman zion. Notazio musikala, ondorio bezala ikusten du, hau da, musika ikasterakoan, notazioa musikala ere ikasten da.
Musika garaikidean murgiltzeko, entzunaldi zerrenda bat proposatu zuen.

Bere metodoaren lau urratsak:
-Proiekturako sarrera; gaien gaineko eztabaidak
-Proiektua aurrera eramateko lana; Aukeratutako gaian sakontzeko ariketak
-Egindako beste proiektuen aurkezpena; Aurretik egindakoa praktikan jartzen da
-Iradokizunak eta azken garapenak; Irakasleak, ikasleari material ezberdinen inguruan orientatu dio, honek bere momentura arte egindako lanak garatu eta hobetu ahal izateko.

MURRAY SCHAFER

·Kanadako konposagile eta hezitzailea zen. Banguardiako munduan garrantzia handikoa izan zen. Eskola berriko irizpideekin bat datorren metodoa asmatu zuen baita ere, "zarataren legedia" berraztertzea eta kutsadura akustikoaren kontrako legea proposatu zuen. Gure inguruan dauden soinu guztietaz ohartzea, esperimentatzea eta soinu berriak sortzearen garrantzia azpimarratzen zuen.

Ideologia moduan lau irizpide zituen:
-Ikaslearen ahalmen sortzaileen aurkikuntzan oinarritzea
-Testuinguru edo eta paisai sonoroaren aurkikuntzan eta balorazioan oinarritzea
-Arte ezberdinen arteko leku amankomuna bilatzea
-Ekialdeko filosofia ezberdinen ekarpenak egitea

·Bere oinarri pedagogikoa, soinuaren esplorazioan oinarritzen da. Taldeko ekintzak erabiltzen ditu musika irakasteko eta soinua aztertzen eta ohartzean, hotsak diskriminatzen ikasi beharko dute ikasleek. Hau guztirako, grafismo berriak erabiltzen ditu, soinu bakoitza irudi batekin lotuz.

ZOLTAN KODALY

·Kodaly musikari eta pedagogo Hungariarra zen (1882-1967). Folklore mailan lan onak egin zituen eta Hungariako folklorean oinarrituz metodo bat sortu zuen. Mundu guztiak musika ikasteko eskubidea zuela uste zuen Fononimia sistema berezia; eskuen posizio zehatz baten bidez eta benetako soinua kantatu barik, notak egiten dituzte pentagrama erabili gabe.

·Umeek, bitarteen artean dauden distantziak ikasiko dute eta gero solfeo absolutoan distantzia horiek errespetatuko dituzte. Noten izenak inizialekin idazten eta irakurtzen ikasten dute. Notazioaekin batera lantzen diren notak, eskala pentatonikoan agertzen direnak dira, hauek baitira folklorean erabiltzen direnak.
Aurretik entonazio erlatibo batekin hasten dira eta gero solfeo absolutoan, edozein klabe edo modoan abestu dezakete. Gero solfeo absolutuan, aurrekoa barneratuta dutenean, notazio alfabetikoarekin hasten dira; A B C D E F G.

Metodo honen barruan lau zutabe nagusi:
-Melodia
-Forma
-Erritmoa
-Harmonia

Metodoaren garapena:
-Herriko kantuak
-Solfeo silabikoa
-Solfeo erlatiboa/solfgeo absolutoa
-Fononimia
-Pentafonia (melodia pentatonikoak)
-Musika lengoaia
-Metodoaren erabilpena

CARL ORFF

·Carl Orff pedagogo eta konposagile alemaniarra zen, 1895.urtean Munichen jaio zen. Daukan obrarik ezagunena "Carmina Burana" da. Bere metodoa garatzeko, antzineko musika eta musika herrikoia erabili ditu.

Metodoaren oinarriak:
Orffen metodoa, Lehen Hezkuntzara zuzenduta dago eta formazio integralaren barruan musikan hezteko metodoa da hain zuzen ere. Helburua beraz, ez da musikariak sortzea.
Metodoa garatzeko Orff insttumentuak deituriko musika tresna batzuk batu zituen, besteak beste; Xilofono eta metalofonoa, perkusio txikiko instrumentuak...
Gorputzaren mugimendu naturalak garrantzi handia daukate metodo honetan, eta baita hitzak ere. Erritmoa lantzeko ariketa bat dauka, non hitzen silaba kopuruari eta azentuari so eginez, hitz ezberdinak aukeratzen dira eskema erritmikoak edo konpasak adierazteko. Adibidez: Pi-ru-le-ta, lau kortxea erabiliz.

Metodo global honen oinarrizko lau jarduerak:
-Mugimendua
-Hizkera
-Kantua
-Musika tresnak

MAURICE MARTENOT

·1898-1980. Musikaria eta konposagile frantsesa, "Ondas Martenot" instrumentu berria asmatu zuen eta bere arrebarekin batera metodo bat sortu ere.
Montesoriren ikaste-irakaste prozesua jarraitzen du musikarako eta hiru momentu ezberdinetan zatitzen du:
Imitazioa: Imitazioaz ikasten da hasieran
Ezagutza: Imitazioaz ikasitakoa ulertzen denean ezagutza sortzen da
Errepikatzea, berregitea: Ikasitakoa berregiten da

Metodoaren oinarriak:
-Umearen nolakotasun (kualitate) kreatiboak garatu
-Umearen ahalmen musikalak piztu
-Ezagupen teorikoak, musikaren esperientziaren ondorioz datoz
-Aspektu fisiko eta psikikoen lotura azpimarratzen ditu
-Musika hezkuntza, konfiantza giro batean eman behar da, horrela, kreatibitatea eta inprobizazioa eta sormena lortuko dira.
-Giza gorputza, musika tresna bezala erabili behar da
-Gauza berriak, aurreko gauzak menperatuta daudenean ikasten dira
-Irakas-ikaste prozesuaren barruan lortzen diren emaitzak ezberdinak dira, batzuk neurtu daitezkeen emaitzak dira eta beste batzuk ordea neurtezinak.

Metodoaren garapena:
-Erritmoen irakurketa
-Noten irakurketa
-Kantua (Librea eta kontzientea)
-Erlajazioa (Eserita, zutunik edo etzanda)

EDGAR WILLENS

·Belgikan 1890.urtean jaio eta musikan autodidakta izan zen. Pedagogia musikalean oinarrituz, bizitzaren printzipioan oinarritutako metodoa sortu zuen. Ekintza musikala, giza-ekintza bezala ulertzen du, eta musikaren oinarrizko osagaiak (erritmoa, melodia eta harmonia) gizakiaren izaeraren oinarrizko ezaugarriekin lotzen ditu.
Erritmoa: Izaera fisiologikoa (gorputz instintoarekin)
Melodia: Izaera afektiboa (sentzibilitatea)
Harmonia: Izaera intelektuala (Adimena)
Metodoa edo lan proposamena, lau graduetan banatzen ditu, hauen amaieran alfabetizazio osoa lortuz. Abstraktutik-->Konkretura

Ideia nagusiak:
-Musika eta naturaren elkartasuna
-Melodiaren lehentasuna, kantua
-Intelektualismoaren kontra dago
-Errekurtso extramusikalik ez
-Musika hizkuntza eta musikoterapia

Erabiltzen dituen materialak:
Enbolodun flauta
Soinua sortzen duen mailua
Haizezko tutuak
Ezkilak
Karilo mikrotonala
Franelograma

NIRE BURUAREN AURKEZPENA

·Txikitatik, modu batean edo bestean musikarekin lotura estua izan dut eta gaur egun nire zaletasuna musika izanik, eta haurrekin musikaren inguruan lan egiten dudanez, Txirula Mirulan IMANOL URBIETAren metodologiarekin, gai honi buruz zerbait lantzea bururatu zait, gainera irakasleentzako oso interesgarria eta lagungarria izan daitekeela uste dut.

·Johannella Tafuriren "¿Se nace musical?" eta Imanol Urbietaren "Nire ibilbide pedagogikoa" liburuak irakurri ondoren, musika dituen eraginen inguruko informazio gehiago eskuratu dut eta deigarriak egin zaizkidanez hainbat aspektu, berriak niretzat, gaian sakontzeko gogoz ikusi naiz. Jaio aurretik ere, gugan musika duen indarra jakinda, metodologia ezberdinak ezagutzea eta guztietatik norberak bere metodologia berria egitea ezinbestekoa dela konturatu naiz.

·Askotan klaseak ematerako orduan ez zaizkigu gauza berriak bururatzen eta zaila egiten da informazio iturri on bat aurkitzea. Horregatik nire helburua zera da: Orrialde bat egin, non musika metodologi ezberdinei buruzko informazioa eta ikasleekin egiteko proposamen didaktikoak erraz aurkituko diren. Azken finean, norberaren metodologia sortzeko laguntza txiki bat.
Zuen gustokoa izango delakoan, hona hemen nire lana:

IZARO OLASO

MUSIKA IKASTEKO IPUINAK

·Ipuinak baliabide ezin hobeak dira haurrek musikarekin jolastu eta ikasteko; baina, gauza gehienetan bezala, edozein ipuin ez da egokia izango momentu oro, horregatik kontutan izan behar ditugu gure helburu eta baloreak.
Ipuinek, une atseginak eraikitzen dituzte eta gainera funtzio onuragarri asko eskaintzen dizkigute, umeentzako erakargarria eta dibertigarria den formato batean. Ipuin ezberdinak aurkituko ditugu.
Alde batetik kontatzen diren ipuinak ditugu, hauek, musikarekin lotura duen helburu bat izango dute, abididez; noten izena eta kokapena ikastea. Bestalde, ipuin musikalak daude, hauetan kontalari bat egoteaz gain, musika tresnekin ipuinari lagunduko zaio (ikasleek musika tresna ezberdinekin gauzak eraikitzeko eta ipuin musikal bat sortzeko aukera paregabea izango da)

MENDIKO HOTELA
NOTEN IPUINA
IPUIN MUSIKALA
ANTZERKI MUSIKALA

MENDIKO HOTELA

Udaberriko egun batean... Lagun talde bat medira joan zen. Amek eta aitek kontu kontari zihoazen eta seme-alabek haien aurretik gora eta behera korrikan eta jolasean. Menditik luzaroan ibili ondoren, otartekoak jateko etenaldi bat egin zuten, indarrak hartu eta berriro ere bideari ekin zioten.

Ordu batzuk geroago, galdutak ez omen zeuden galdetzen hasi ziren. Inork ez zekien norako bidea hartu eta bai, galdutak zeudela baieztatu zuten!!!
Zer egin ez zekitela eta iluntzen hasia zela kontuan harturik, bertatik bila hasi ziren. Orduan, urrunean argitxo bat ikusi zuten eta bertara hurbiltzea aukerarik onena zela pentsatu zuten. Tipi-tapa tipi-tapa. Etxe hortako atarira heldu zirenean, kartel handi bat ikusi zuten: MENDIKO HOTELA. Poz pozik hartu zuten berria eta nagusiarekin hiz egiteko asmoz atea jo zuten, tok-tok.

-Bai nor da?
-Kaixo gizon, lagun talde bat gara eta mendian gora geundela ilundu eta galdu egin gara. Posible izango litzateke hemen gaua ematea?
-Beno... gauza da hotel txikia dela eta ez dut uste guztiontzako lekurik egongo denik
-Ez kezkatu, konponduko gara nolabait.
-Ondo, hurrengoa egingo dugu. Logela bakoitzean bi ohe ditugu, beraz, aitek handiak direnez ohe bi elkartu eta logela batean egingo dute lo. Amek ohe batekin nahikoa izango dute eta logelan geratzen den beste ohean ama bat edo bi txiki sartuko ditugu. Ulertuta?
-Bai gizon, mile esker.
-Hemen dituzue giltzak, bihar arte.
-Bihar arteee!

Etxeko jabearekin dena adostu ondoren, bertan egin zuten lo eta hurrengo goizean gozari ederra hartuta beherako bidea hartu zuten. Oraingoan, zuzen zuzen jeitsi ziren haien herrietara, eta ikastolan kontatzeko istorio zoragarria izan zuten taldeko txikiek.

Azalpen didaktikoa:
Aita; do-on deitu dugu eta musikako ikurren ZURIA izango da. Honek, biko konpasean bi leku hartuko ditu (bi ohe), hau da, zuri bat konpas bakoitzeko (logela bakoitzeko).
Ama; dan deituko dugu eta musikako ikurren BELTZA izango da. Leku bat okupatzen duenez (ohe bat), beste ama edo bi txikiekin sartuko da konpas bakoitzean (logela bakoitzean).
Umeek; di-lin deituko ditugu eta musikako ikurren KORTXEAK izango dira. Hauek binaka sartuko ditugu eta konpasa osatzeko beste bi ume edo ama bat beharko dute.

NOTEN IPUINA

Behin batean TITI mamarroak Laurgaingo basoan metalofono bat asmatu zuen. Probatu egin zuen. Hotsak sortu zituen eta atsegina egin zitzaion. DING lehen hotsa sortu zen, eta -SOL nota da. -Esan zuen.
Eta TITI mamarroak SOL nota berria pentagramara eraman zuen:
-Soinuek pentagraman bizi behar dute eta pentagraman utziko zaitut.
-Bai, baina, TITI, zenbat marra eta zenbat tarte... Galdu egingo naiz!
-Goian bizi nahi duzu? Galdetu zion TITI mamarroak.
-Bai, baina, oso goian ez, igotzen eta jaisten nekatu egingo naiz eta.
-SOL nota, nik aukeratuko dizut pentagraman bizitzeko komeni zaizun txokoa. Bigarren marra izango da. esan zuen TITI mamarroak.
TITI mamarroa basora joan zen metalofonoarekin jolastera eta ikurrin bat marraztu zuen eta gero, pentagramaren sarreran jarri zuen bigarren marra zaintzen.
-Zu SOL notaren ikurra izango zara. Zuk zainduko duzu pentagrama eta bere nota guztiak.
Eta halaxe, TITI mamarroak Laurgaingo basoan jarraitu zuen, metalofonoarekin jolasten eta nota berriak asmatzen.
DING! Metalofonoa kolpatu zuen TITI mamarroak eta...
-Kaixo TITI. LA nota naiz, eta nota berria korrika eta saltoka SOL notaren bila abiatu zen.
Pentagramara heldu eta ezer galdetu gabe, jauzi batez bigarren tartera heldu zen.
Oraindik, petagraman txoko asko gelditzen ziren eta TITI mamarroak berean jarraitu zuen: Metalofonoa hartu eta hots berriak sortzen.
DING! eta nota berri bat entzun zen. Nota berri hori MI da.
-Nahiago dut lehen marran bizi. Libre dago eta ez dut gehiago pentsatu nahi.
SOL, LA eta MI oso pozik elkartu ziren, bakoitza bere leku propioan.
TITI mamarroak beste bi soinu sortu zituen. DO eta RE. Eta bai soinu politak!
Baina, pentagramako bidea utzi eta hondartzara joan ziren.
-Eta orain nola aurkituko dugu pentagramara eramango gaituen bidea? -Esan zuten DO eta RE bihurriak.
Orduan, SOL-en ikurra agertu zen hondartzan.
-Nik erakutsiko dizuet bidea. SOL-en ikurra naiz. Nik zaintzen dut pentagrama eta neronek zaintzen ditut SOL, MI eta LA notak. Zatozte nirekin.
DO gaiztoa eta RE bihurriak SOL-en ikurrari eskua eman eta pentagramara hurbildu ziren.
-Isilik ibili zaitezte! Nota guztiak lo daude eta.
Pentagramara sartzeko ate guztiak itxita zeuden. Berdin balkoiko leihoak.
-Salto batez igoko naiz -Esan zuen RE bihurriak
Baina, MI notak itxirik zuen gelako leihoa eta ez zion jaramorik egin.
RE zintzilik gelditu zen balkoipean zegoen enara baten habitxoan. Eta hor daukagu pentagramako lehen marratik zintzilikaturik.
DO gaiztoak, raup! Salto ikaragarri bat egin zuen, baina gorakadan leiho, balkoi eta zirrikitu guztiak itxita aurkitu zituen eta KANGA! buruzbehera lurrera erosi zen.
DO bihurriaren negarrak entzun eta berehala hurbildu zen SOL-en ikurra, eskuetan sendagilearen maleta zuela. Merkrominaz igurtzi zuen, buruko kolpea tirita erraldoi batez estali zion.
-Mile esker SOL-en ikurra! Hemendik aurrera, ni, badaezpadan, atarian biziko naiz.
Nahikoa da -Esan zuen TITI mamarroak. -Luzaroan ez dut nota berririk sortuko. SOL, LA, MI, RE, DO dira lehen soinuak eta oraingoz lasai bizi daitezela SOL-en ikurrak zaintzen duen pentagraman.

MUSIKA IKASTEKO ABESTIAK

XIRULAK ZORTZI ZULO DITU
DO RE MI
SAGU BI
OSKORRI
TXORIEKIN BATERA
TXORRO, MORRO ETA PIKO
MUSIKA IKASTEN
RE GAIZTOA ETA DO GIZAIXOA
XIRULA JOTZEAN

RE GAIZTOA ETA DO GIZAIXOA

RE gaiztoa, RE gizaixoa
marratik salto eta kanpora doa.
DO gaiztoa, DO gizaixoa
burua puskatuta zotinka doa.
Hauxe da egia, zortziko berria,
soinuen arteko komeria.

MUSIKA IKASTEN

Musika ikasten ari gera
Musika denok bat batera
Bost marra: PENTAGRAMA!
Aurretik: SOLen ikurra.
Ondoren: biko neurria
eta gero: notak hasten dira.
Marretan: MI SOL SI RE FA
tarteetan: FA LA DO MI
Zuriak: DO-ON! DO-ON!
eta beltzak: DAN DAN DAN
eta kortxeak: DILIN DALAN! DILIN DALAN!
Eskala: DO RE MI FA SOL LA SI DO
SI LA SOL FA MI RE DO
Bi puntu: Berriz hastera!

TXORRO, MORRO ETA PIKO

Txorro, morro eta piko
ene laguntxo, aspaldiko:
Txorro, morro eta piko,
kalera ez naiz itzuliko.
SIL LA SI SI LA
xirula eta mirula.

TXORIEKIN BATERA

Txorro, Morro, Piko, Tailo,
agur, adio, aio!
Musikak egin nahi ditut.
SI LA SOL
Txoriekin batera,
SI LA SOL
kantuan ari gara
SI LA SOL

OSKORRI

DO, RE, MI
Hankoker mon ami.
FA, SOL, LA
Zuzendu zaiola.
SI, SI, DO
Mardul eta sendo.
SOL, LA, SI,
Berriz ere hasi.
LA, SOL, FA
Hortxataren txufa.
FA, MI, RE
Eguzkiak erre.
SOL, FA, MI, RE
DO, RE, MI, FA, SOL, LA, SI, DO.

SAGU BI

DO RE MI sagu bi
MI FA SOL daude lo
FA MI RE baita ere
MI RE DO katua lo.
DO SI LA begira
SI LA SOL badatoz
LA SOL FA gugana,
MI RE DO jolasteko.

DO RE MI

DO RE MI euria du hasi
MI FA SOL aterki guardasol
SOL LA SI putxura erori
SI DO RE bustita gaur ere
RE MI FA banoa etxera.

XIRULAK ZORTZI ZULO DITU

Xirulak zortzi zulo ditu.
zazpi gainean,
azpian bat.
Bat eta zazpi zortzi dira,
poz pozik nago begira begira.
Zulo bat itxita: DO
bi zulo itxita: SI
hiru zulo itxita: LA
lau zulo itxita: SOL
bost zulo itxita: FA
sei zulo itxita: MI
zazpi zulo itxita: RE
zortzi zulo itxita: DO

ESALDI XELEBREAK (gaiaren ingurukoak)

·Historian zehar, badira pertsonai asko musikaren inguruan lan egin dutenak, baita musika lan horiek hezkuntzara bideratu ere. Jarraian, hainbat ikerlari eta autoreen pentsamenduak isladatzen dituzten esaldi batzuk jarri dizkizuet, garai eta pertsona ezberdinen ikuspuntu interesgarri batzuk nabarmentzeko asmoz.

Schulwerk Carl Orff: Orff pedagogiaren oinarrizko gidariak hauek dira: haurra, haren izakera eta jokaera, elementu sinpleak, ekintza mugagabea, gehiegizko teorien ausentzia, beti oinarrizko diren hitzak, musikak eta mugimenduak osatzen duten "hirurkuna", eta ikuskera egiazkoa eta kontzientea.

Zoltan Kodaly: Musikagileen zeregina da amaren hizkuntza hezurmamitzea.

Julian Ajuriagerra: Psikomotrizitate oreka, melodia zinestesiko bat bezala da, bertan bizitzako elementu batean gisakoa izango litzateke bere notekin eta klabeekin, psikomotrizitatea dinamika biomusikal bat bezala hartzera bideratuko ligukeelarik.

Jaques Porte: Melodiak afektibitatearekin ditu bere-berezko harremanak. Erritmoa (neurria, denboraldia eta denboraldiaren zati binarioak, ternarioak) afektiboa baino gehiago da fisikoa. Harmonia (sintesia suposatzen duenez) adimen mailan bizitzen da.

Jean Luc Defontaine: Musikari dagokionez, haurrarengan sentimenezko gauzak afektiboen aurretik doaz, eta horien ondoren mentalak (sentimenezko melodia eta afektiboa erritmo afektiboak eta fisikoak, adimen motako harmonia) eboluzioaren legeari jarraitzen zaizkie.

Emile Jaques Dalcroze: Egin ahalegin guztia zuen gorputza musika bilaka dadin.

METODO EGILE EZAGUNAK

·Hona hemen, metodo egile batzuen izenak, bibliografia txikia eta metodoen azalpena. Gogoratu metodologia guztiak direla egokiak lortu nahi denaren arabera, eta ez ahaztu metodologiarik onena guztietatik apur bat hartzen duena dela eta irakasleak berari moldatzen dena.

·Metodologia batzuk, orain dela urte nahikotxo sortuak izan baziren ere, kontzeptu eta eduki gehienak gaur egunean erabiltzeko modukoak dira. Baina, metodologiak aurrera eramateko aurkitu dezakegun ohiko arazo bat dago, ikasle talde bakoitzak dituen musika klase ordu murriztuak, honek denbora gutxian, materia asko ezin sakontzea dakar.

CARL ORFF
MAURICE MARTENOT
ZOLTAN KODALY
EDGAR WILLENS
JUSTINE WARD
EMILE JAQUES DALCROZE
MURRAY SCHAFER
JOHN PAYNTER
ESTELA CABEZAS

TOP 10 (web interesgarriak)

·Zerrenda honetan, gaiarekin loturiko web-gune interesgarri batzuk dituzue (interes mailaren arabera sailkatuak). Tarte libre batean, hurregokoak irakurtzera animatzen zaituztet:

1.ORRIALDEA
Honakoan, musikaren zentzua eta formazioaren garrantzia argitzen digu. Bestalde, kontserbatorio eta musika eskolen arteko ezberdintasunak alderatzen ditu. Akademikoak ez diren heziketa musikaleko metodo batzuk zerrendatzeaz gain, musika tresna eta zentroa aukeratzeko orientabide batzuk ere eskura jartzen dizkigu.

2.ORRIALDEA
Orrialde honetan, musika metodo ezberdinen azalpena agertzen da, Lehen Hezkuntzarako musika ariketa batzuk ere proposatzen dira eta web helbide interesgarriak aholkatu ere. Amaieran, zure iritzia eman eta aktibitateen proposamenak egiteko gunea dauka.

3.ORRIALDEA
Orrialde honetan, metodo hitzaren esanahia azaltzen da eta musika klaseko hezkuntza alderdiak eta haren helburuak aztertu ere egiten ditu. Garapena musikalaren etapak aipatu eta fundamentazio pedagogikoari buruz puntu batzuk garatzen ditu. Gainera, musika metodo egile ezberdinen biografia eta metodoaren azalpen laburra aurkituko duzue, bere metodo propioaren azalpenarekin.

4.ORRIALDEA
Irakasleentzat interesgarria izan daitekeen informazioa dugu hemen; Musikan agertzen ari diren teknologia berrien zenbait aukera ezagutzera ematen du eta Midi-aren esanahia azaltzen digu. Soinua prozesatzeko metodo batzuk ezagutzeko aukera emateaz gain, ordenadore bidezko konposaketa-metodoaen oinarriak azaltzen dizkigu.

5.ORRIALDEA
Orrialde honetan, Shinichi Suzuki metodoaren historia eta garapena aurkituko duzue. Bere bibliografia irakurri dezakezue eta metodologia jarraitu duen ibilbide historikoa, bere hasierako urratsetatik gaur egun arte. Metodologiaren ezaugarriak banaka zailkatu eta azaldu ditu, amaieran beste web orrialdekin lotura dagoelarik.

6.ORRIALDEA
Dalcroze metodoaren jatorria eta haren filosofia zein den ikusiko duzue hemen. Metodoa dituen hiru lan atalen garapena dago; solfeo, euritmia eta inprobizasioa. Gainera, klaseen helburuak zeintzuk diren azaltzen da eta klasea aurrera eramateko beharrezkoak diren materiala.

7.ORRIALDEA
Oraingoan, Edgar Willens-en metodologiaren ezaugarriak, filosofia, musicomovigramaren azalpen txiki, giza helburuak, helburu sozialak eta musikalak, bibliografia eta abarren atal ezberdinak sakontzen ditu. Amaitzeko, ondorio moduko ideia batzuk azaltzen ditu.

8.ORRIALDEA
Musikoterapia; Musikaren eraginez, gaixotasunak sendatzeko aukera ez ofiziala da eta orrialde honetan aintziniatik ereabilitako metodoa dela esaten digute. Metodologia honen hiru etapa ezberdin aipatzen dira eta hainbat alderdietan dituen eragin zehatzak azaldu ere egiten ditu.

9.ORRIALDEA
Honako honetan, Carl Orff metodo egile ospetsuaren bilbiografia dago, metodoaren ezaugarriak, abiapuntua eta garapena, eskala pentatonikoaren esanahia eta ondorio bat isladatzen da.

10.ORRIALDEA
Hemen, Euskal Herrikoa den metodo egile baten inguruko informazioa eskuratu ahal ditzakezue, Imanol Urbietaren ingurukoa hain zuzen ere. Bere ibilbide pedagogikoa kontatzen du eta bere metodoaren oinarriak. Elkarrizketa bat ere aukrituko duzue bere argitalpenen berriekin batera.

MUSIKAREN GARRANTZIA

·Taup, taup, taup, taup... Amaren sabelean gaudenean hasten gara musikak sortzen dituen estimuluak jasotzen eta hortik aurrera gure baitan egongo dira bizitza osoan zehar. Hainbat ikerketen ondorioz, jakin dugu fetoa 24 aste betetzen dituenetik entzumena garatua izaten duela eta haurdunaldi denboraldi horretan entzundako abestiak adibidez, jaiotakoan ezberdindu eta ezagutzeko gai dela.

Taup, taup, taup, taup... Haurrak musikaren bitartez entzun, erantzun, eraiki, interpretatu, sortu eta amestu ditzake, besteak beste. Horregatik nabarmendu beharra dugu musikaren inguruko estimulazioa duen garrantzia. Honek guztia, sentsibilitatea handitzea eta adieraztea, sormena bultzatzea, kontzentrazioa lantzea, arreta eta oroimena indartzea, psikomotrizitatea sakontzea... dakar. Ondorioz, haurren heziketan eta haien gizarteratzerako, musika eta hezkuntza banandu ezin diren bi kontzeptu dira.



"Musika bere horretan hartzen badugu, nekez erantzungo diegu haurren beharrei. Musikaren berezko oinarriak garestiegiak dira haur guztiei erantzuteko. Horregatik, berriro diot: musika ezin da gure eguneroko irakaskuntzan helburua izan. Abiapuntua eta helburua haurra izango da eta musika, berriz, heziketan erabiliko dugun baliabidea. besterik ez." (Kontxi Aizarna)

Musikaren garrantzia hezkuntza berezian:

METODOLOGIA BIRTUALAK

Gaur egun, teknologia berriek garrantzi handiko lekua daukate gizartean. Abiadura handi batean hazi eta garatu egiten dira, honek aldaketa izugarriak ekarriz; Informazioa gorde eta bilatzeko modu berriak, erosteko eta komunikatzeko modu ezbedinak, ikasi eta irakasteko baliabide gehiago... Musika mundura ere heldu dira aurrerapausu guzti hauek; Musika entzuteko, analizatzeko, sortzeko, manipulatzeko... mila programa, aplikazio eta aukera berriak eskeiniz. Hauek, musika irakaskuntzara moldatu egin dira, ikasleen eskuetan tresna gehiago jarriz.
Umeei hainbeste gustatzen zaizkien bi gauzen bidez (ordenagailua eta jolasa), musika irakasteko aukera paregabea dugu, eta nire ustetan erabili behar direnak. Beti ere, metodologia ezberdinen osagai bezala hartuz eta ez ordezko bezala.
Ondoren, adibide gisa, web orrialde batzuk dituzue, baina badaude beste mila, adina eta landu nahi denaren araberakoak:

MUSIKA JOLASAK 1
MUSIKA JOLASAK 2
MUSIKA JOLASAK 3

SARRERA

·ONGI ETORRI! Orrialde honetan, musika ikas-irakasteko estratejia metodologiko ezberdinak aztertuko ditut. Eduki eta helburuen arteko loturaren emaitza da hain zuzen ere, irakasteko metodologia.

·Argi izan behar dugu, metodo bakoitzak emaitza ezberdinak emango dituela egoeraren arabera, edukien arabera eta lortu nahi diren helburuen arabera. Horregatik esan ohi da, ez dagoela metodo bat besteak baino hobeagoa denik. Momentu bakoitzarako metodologia egokia hautatzea izango da beraz, hezitzailearen lana.

"Lagunok, ez imitatu, ez kopiatu. Nahi baduzue, irakurri gure liburuak, goitik behera aztertu, baina, gero, ahal denik lasterren, zokora itzazue. Zuek sortu behar duzue zuen inguruko haurrei komeni zaien metodoa. Azpimarratu zuen haur horiek bizi duten mundu aparta, jabetu haur horiek bereganatu duten keinu kodeaz; zeuek jakin behar duzue zein den haur horien mundu-ikuskera berezia, eta behar dituzuen erantzunak ematen saia zaitezte." (Imanol Urbieta)

·Gizartea aldatuz doa eta ikasle eta irakasleen arteko rolak ere urtetik urtera ezberdinak dira. Horrekin batera, irakasteko ikuspegi metodologikoak ere egunero berritzen dira.

BIDEOAK (ariketak)

·Musikogramak; Azken boladan, nahiko ohikoa izaten da musika adierazteko modu hau erabiltzea. Musikograman, abestiaren soinuak, pultsoa, musika tresnak, tinbrea, noten iraupena... irudi edo dena delakoaren bidez aktiboki adierazi egiten da. Abesti baten analisia egiteko era erakargarria dugu eta horregatik oso baliabide interesgarria umeentzat. Edozein musikarekin garatu ditzakegu ariketa, musika klasikoa, garaikidea... Helburua: Partiturarik gabe, irudi eta ikurren bidez, abesti bat interpretatzea, abesti baten estruktura azaltzea. Hemen, adibide gisa umeek ikastolan erraz egin dezaketen musikograma bat aurkituko duzue, hala ere, era ezberdin askotan egiteko aukera dago, interneten ere erraz aurkituko dituzue adibide ezberdinak eta umeek taldeka bat egitea proposatzea, ariketa ezin hobea izan daiteke.



·Jarraian, musikaz baliatuz egin daitekeen ariketa bat proposatzen dizuet. Honetan, pultsoa lantzea garrantzi handia dauka eta ikus daitekeenez hemen modu bat aukeratu den arren, horretarako mila modu eta material topatu dezakegu, adinaren arabera erritmo-jolasa sinplifikatuz edo zailduz. Pultsoa barneratu eta ulertzeko ezinbestekoa da haurra bere gorputza baliabide gisa erabiliz pultso hori sentitzea eta jolas moduan aurkezten diren ariketak direnez, gustora hartzen dituzte klaseko dinamikan.



·Azken bideo honetan, "boomwhackers" tutuekin egin daitekeen ariketa bat duzue. Tutu hauek, eskalaren notekin afinaturik daude, nota bakoitzari kolore bat ematen diotelarik. Entonazioa lantzeko oso lagungarriak dira, adibidez, umearen buruan kolpe txiki bat emanez, tutua nota zehatz baten tonoa emango digu eta horrekin imitazioaren bidez entonazioa landu dezakegu. Hemengo bideoan ikusten denez, entonazioa ez ezik abestiak ere sortu daitezke boomwhackers-ekin, honetarako ikasle baikotza oso barneratuta izan beharko du melodia eta haren notak, bere txanda denean tutu zuzena erabiltzeko. Berriro ere, mailaren arabera abesti errazak edo maila handiagokoak aukeratuko ditugu.